MEHMET KURŞUN-NİYAZİ KURŞUN
SAATCI
Maçka’nın “tonton” saat tamircisi ve satıcısı olarak bilinir Mehmet Kurşun.
1915’de Sürmenede doğdu.Bir kısım akrabalarının soyadları Altıntaş,bazı akrabalarının soyadları ise Kurşun dur.
1929’da Of,Çaykara ve Sürmene bölgelerinde yaşanan sel felaketinden dolayı devlet tarafından Maçka bölgesine yerleşen ailelerle beraber Maçka’ya göç etti.
Mübadele sonucunda bölgemizden ayrılan Rum vatandaşlardan kalan bir evde bir yıl kaldıktan sonra, kendisi devletten 20 yıl vadeli arazi satın aldı. Coşandere köyünde buarazi üzerinde yaptırdığı eve yerleşti.
Saat tamirciliğini babası Mustafa Molla Hasan’dan öğrendi. Hiç okul okumadı. Maçka’ya göç ettikten sonra Maçka merkezde açılan gece okulunu tamamlayarak okuryazar oldu.
Çocukluğu Sürmene Koyuncular(Vaton) köyünde üvey annesi ile yaşayarak geçti. Babasının Sürmene ilçesinde saat tamirciliği ile uğraş verdiğinden çocuk denecek yaşlarda onun yanında çalışarak bu mesleğe başladı.Babasının iki evli olduğundan üvey annesi tarafından çok baskılar gördüğünü anlatırlar. Ayağındaki bir rahatsızlıktan dolayı askerlik görevini altı ay olarak İstanbul Çatalca da tamamladı.
Askerlik dönüşünde Sürmene’de akrabalarından Mehmet Erdöl’ ün üçüz çocuklarından biri olan Ayşe Erdöl ile evlendi. Bu evlilikten Fadime ve Emine adlarında 2 kız,Hasan, Mustafa ve Niyazi adlarında 3 erkek çocuk babası oldu. Maçka’ya yerleşmesinden sonra küçük bir dükkân kiralayarak babasından öğrenmiş olduğu saat tamirciliği mesleğini burada icra etmeye başladı.
Maçka’nın bir dönemde tek saat tamircisi olan Mehmet Kurşun kiraladığı dükkânın arka kısmında bulunan küçük bir odada kalıyor, ancak hafta sonları Coşandere köyüne ailesinin yanına gidiyordu.
Mehmet Kurşun Maçka ilçe merkezindeki esnaflık yıllarını küçük bir işyerinde saat tamircisi olarak geçirir. Çocuklarının büyümesinden sonra saat tamirciliği mesleğini öğrenerek kendisine yardımcı oluyorlardı.
“Türkiye ve Almanya hükümetlerinin yaptıkları bir anlaşma sonucunda 1960 yıllarında Türkiye’den Almanya’ya işçi göndermeler başlamıştı”.Bu fırsattan faydalanmak isteyen Mehmet Kurşun ilk olarak oğlu Hasan’ı Almanya’ya işçi olarak gönderir. Birkaç yıl sonra diğer oğlu Mustafa Kurşun ve sonra da küçük oğlu Niyazi Kurşun Almanya’nın yolunu tutar.
Niyazi Kurşun
1945’de Çoşandereköyünde dünyaya geldi. İlkokulu aynı köyde okudu. Öğretmeni İrfan Özten’ tir.Niyazi Kurşun İlkokulu bitirdikten sonra Maçka merkezde babasının saatcıdükkânına çalışmaya gelir. Babası Mehmet Kurşun’dan bu mesleği öğrenmek için birkaç yıl uğraş verir.
1965’de henüz genç bir delikanlı olarak askere gitmek için hazırlanırken babası tarafından amcasının kızı Hüsniye Altıntaş ile evlendirilir.Evlilikten hemen sonra askerlik görevini tamamlamak için askere gider.
Askerlik dönüşünde daha önceki yıllarda Almanya’ya işçi olarak giden ağabeylerinin yanına çalışmaya gider. Ancak Almanya’da ki bu işçilik kısa süre sonra tekrar Maçka’ya dönmekle sonuçlanır. Tekrar babasının yanında saat tamirciliği ile çalışmaya devam eder.
Babası Mehmet Kurşun yanında kısa zamanda saat tamirciliğini öğrenir.Küçük bir kiralık dükkânda başlayan saat tamirciliğini geliştirme düşüncesinde olan Kurşun ailesi kiralık olarak durdukları dükkânı ve yanındaki diğer dükkânı da satın alarak ikidükkânı birleştirirler. Saat tamirciliği yanında inşaat malzemeleri satıcılığına da birlikte başlarlar.
Uzun yıllar Maçka’nın tek saat tamircisi olan Mehmet Kurşun vefatından sonra artık baba mesleği olan saat tamirciliği sanatı oğlu Niyazi Kurşun’ a kalmıştır.1965’de askerlik görevine gitmeden önce evlendiği Hüsniye Hanım’dan Ümmiye, Seher, Mehmet ve Mustafa adında dört çocuk babası olur.
Niyazi Kurşun birkaç yıl ağabeyinin oğlu Recep Kurşun ile birlikte çalıştıktan sonra dükkânın tamamını satın alarak tek başına çalışmaya başlar.Daha önce satın aldığı dükkânın bir bölümünü mutfak eşya satıcılığına dönüştürür. Diğer bölümde ise babadan kalma saat tamirciliği ve inşaat malzeme satıcılığı ile esnaflık hayatına uzun yıllardevam eder.
Kızı Seher Kurşun tarafından işletilmeye başlayan mutfak eşya satıcılığı 23 Mayıs 2010’a kadar devam eder. Kızı Seher Kurşun yakalandığı amansız hastalıktan kurtulamayarak bir süre sonra hayatını kayıp eder. Kızının ölümünden sonra bu dükkânı kapatır. Kızının bu dükkândan kazandığı paralar ile Maçka Belediye Başkanı Ertuğrul Genç ve Maçka Müftülüğü ile yaptığı görüşme sonrasında Maçka merkez Cami avlusunda Kuran Kursu ve şadırvan yaptırarak kızının adının yaşatılmasını sağlar.
Niyazi Kurşun çocukluk yaşta başladığı çalışma hayatını ölüm tarihi olan 13 Kasım 2012’ye kadar devam eder.Çalışkan kimliği ile tanınır.Pazar günleri dahi dükkânını açarak bölge halkına hizmet veren bir esnaf olarak bilinir.
Yaşadığı süre içerisinde Maçka’ya hizmet etmek adına her zaman var olmuştur.Birkaç dönem siyasete giren Niyazi Kurşun 12Eylül 1980darbe sonrası kurulan SHP(Sosyal Demokrat Halkçı Parti) Maçka ilçesi kurucularındandır.
Daha sonraki yıllarda Anavatan Partisinden bir dönem Maçka belediyesi Meclis üyeliğinde bulunmuştur.Vefatından sonra aynı mesleği çocukları Mehmet ve Mustafa Kurşun aynı cadde üzerinde dededen kalma küçük bir işyerini büyüterek devam ettirmektedirler.
Kaynak kişi:Oğulları Mehmet KURŞUN-Mustafa KURŞUN