HÜSEYİN GENÇ-İSMET GENÇ
SEMERCİ-BAKKAL
Sarıkamış’da 1914’ yaşanan savaş birçok insanı babasız bırakmıştı. Bu savaş 1911’de Arif ve Kültür den olma Maçka Akmescit(Zanoy) köyünden Hüseyin Genç’ i de yetim bıraktı.
Hüseyin Genç’ in baba Arif Genç Sarıkamış’a vatan savunması için gittikten sonra bir daha köyüne dönemedi.Sarıkamışta 90 bin askerile aynı kaderi paylaşmış bu vatan için şehit olmuştu. Oğlu Hüseyin Genç henüz daha 2,5 yaşında iken yetim kaldı.
Savaş bitiminden sonra babasının birlikte savaşa gittikleri bir arkadaşı tarafından şehit olduğunun haberi geldi. Şehit olduğu haberini getiren arkadaşı da bir hafta sonra vefat etmişti. Bu haberden bir hafta sonra da annesi Kültür hanımın vefat etmesi sonucunda 3 yaşında kimsesiz kalmıştı Hüseyin Genç…
Bu yetimlik bir hatıra olarak onun ağabeyi ve ablasına kalır.İlkokul çağına geldiğinde fakirlik sonucu hiç okula gidemez. Trabzon Moloz semtinde o tarihlerde yaşayan bir Rum semer ustası yanına çırak olarak çalışan ağabeyi Temel ile beraber çalışarak semer ustalığını öğrenirler.Daha sonraki yıllarda akşam okuluna giderek eski Türkçe ve yeni yazıyı öğrenerekokuryazar olurlar.
Hüseyin Genç henüz genç bir delikanlı ve askere gitmemişken Işıklar köyünden Asiye Bak ile evlendi. Bu evlilikten sonraki yıllarda 1 erkek 2 kız çocuk babası olan Hüseyin Genç evliliğinden sonra askerlik görevini tamamlamak için Bayburt’a gider.1935 yılında askerlik görevini tamamladıktan sonra yeniden Trabzon’a döner.
Çocuk yaşta başlamış olduğu semer ustalığına yeniden Trabzon Değirmendere semtinde açmış olduğu iş yerinde 5 yıl çalışır. 5. yılın sonun da doğduğu Akmescit köyüne dönerek Maçka ilçe merkezinde açmış olduğu dükkânında semercilik mesleğe devam eder.
1960’a kadar Maçka ilçesi, şimdiki Cevizlik caddesinde bulunan mülkiyeti Abdul Bayrak’a ait dükkânlardan kiralayarak mesleğini yürütür.Maçka deresi kenarında bulunan bu iş yerinde o tarihlerde köylerden gelen At,vEşek gibi hayvanların bağlandığı handır. Hanın bir köşesinde de semercilik mesleğini devam ettirir.
İki yıl kadar burada çalışma hayatını sürdürdükten sonra bir arsa almaya karar verir. Çatak(Meksila) köyünden Hamdi Yavuz’ un sahibi olduğu Cevizlik caddesindeki arsayı satın alır. Kısa zaman içerisinde inşaatını tamamlar ve yeni yaptığı dükkânına taşınır.Bundan sonra mesleğini bu dükkânda icra etmeye devam eder.
Yapmış olduğu bu küçük dükkânda hem kendisi yatıyor, hemde Akmescit(Zanoy)köyüne gidip geldiği atını da bağlamak zorunda kalıyordu.Yıllarca bu şartlar altındailçe merkezinde mesleğini icra ederek birçok insana hizmet etti.
Hüseyin Genç’ in 1935’de dünyaya gelen oğlu İsmet Genç’i de bir taraftan bu sanatı öğrenmesi için yetiştirmeye çalışıyordu. İsmet Genç 2,5 yaşında iken babasının Sarıkamış savaşında ölmesi sonucunda yetim kalan Hüseyin Genç’in tek erkek evladıdır.
İsmet Genç İlkokulu Maçka ilçesi Akmescit(Zanoy) köyünün Mazera bölgesinde bulunan ilkokul da tamamladı. Öğretmenleri Hasan Tahsin Göktürk ve Şakir Özdemir’ dir.İlkokuldan sonra baba mesleği olan semerci ustalığını öğrenmek için babasının yanında bu mesleğe başlar.O yıllarda babası Hüseyin Genç köyden sabah erken bir saattekalkar kendisinin sahip olduğu at sırtında Maçka ya gelir, akşama kadar çalıştıktan sonra tekrar at sırtında tekrar köye dönerdi. İsmet Genç’ tebabasıyla birlikte at üstünde Maçka’ya gelir bu mesleği biran önce öğrenmek için gayret gösterirdi.
İsmet Genç askerlik çağı gelene kadar babası ile beraber aynı işyerinde semercilik mesleğini öğrendi ve bu konuda kendisini yetiştirdi. Askerlik görevini 1956’da sırası ile Ankara, İstanbul ve GaziAntep ili İslâhiye ilçesinde tamamlar.Askerlik dönüşünden sonra 1959’da aynı köyden Hayri Sesli kızı Akay Sesli ile evlendi. Bu evlilikten 3 kız 3erkek çocuk sahibi oldu.
İsmet GENÇ anlatıyor;
Eski yıllarda köylerdeki bütün taşımacılık işlerini At ve Eşeklerle yapılıyorduk. Bu hayvanların sırtlarına konulan semerlerden dolayı bu meslekten iyi paralar kazandık.Ayrıca köylerde ormanlardan kesilen ağaçlardan elde edilen kerestelerin ve odun taşıma işi de bu hayvanlar sayesinde yürütüyorduk.Hayvanların sırtlarına yaptığımız semerler çok kaliteli olması için ağaç iyi kalitede olması gerekirdi.Bunun için de ormanlardan iyi kaliteli ağaçlar bulunarak bunları kaçak yollardan elde ediliyorduk.
Ancak orman kolcuları kimseye ağaç kesmesi için fırsat vermiyordu. Oysaki köylünün bu konudaki tek ihtiyaç yeri ormanlardı.
Bir gece ormandan semer yapımında kullanacağı ağacı alması için gece orman bölgesine bir arkadaşı ile gider İsmet Genç… Gece orman kolcuları ormanda kontrol amaçlı dolaşmaktadır. İsmet Genç ile arkadaşı orman kolcularına yakalanmamak için orman içerisinde gizlenirler ama orman kolcularının o gece hiç gidesi yoktur.
Gizlendikleri yerden çıkamayan İsmet Genç ve arkadaşı burada uyuya kalır.Saatler sonra güneş ışıklarının kendilerine vurması sonucu uyudukları yerde uyanırlar. Gün aydınlandığında etrafta kimselerin olmadığını görürler. O gece orman kolcularına yakalanmadan aldıkları ağaçları köye taşırlar. Daha sonra köyden de Maçka merkez de bulunan iş yerine getirerek üretime dönüştürürler.
Bazı günlerde bir gece de ormandan at sırtında iki kere ağaç taşıdıkları bile olduğu zamanlar olmuştur.Maçka merkez de bulunan bu işyerinde yaptıkları semerleri genellikle Gümüşhane bölgesinde daha çok kullanılan bu hayvanların ihtiyaçları olduğundan bu bölgeye pazarlar.
İsmet Genç köyünde olsun ilçe merkezinde olsun çok çalışkan bir kişiliği ile tanınır. Çocuk yaşında başladığı baba mesleği olan semercilik yanında Samsun bölgesinden de almış olduğu Arpa, Buğday, Saman gibi ürünleri bu işyerinde pazarlamasını yapmaktadır.
1965’de ilk defa babasından almış olduğu 750 TL ile Samsun bölgesine gider ve oradan aldığı bu ürünleri bir kamyona yükleyerek Maçka’ya getirerek pazarlamaya başladı. Daha sonra babasından almış olduğu bu parayı kazanarak ona iade eder.1968’de kayıtlı olarak başladığı semercilik işinden 1992’de Bağ Kur emeklisi olur.
İsmet Genç bu günlerde bir emekli olarak hayatını devam ettiriyor. 1998’de babası Hüseyin Genç’in vefatından sonra tek başına çalıştığı işyerini bir süre sonra çocuklarına bıraktı.Bugün aynı iş yerini oğlu Faruk Genç Bakkal olarak devam ettirmektedir.
Artık semercilik mesleğine de günümüz koşullarında ihtiyaç kalmadığı görülmektedir. Yaşantısını sürdürdüğü Akmescit(Zanoy) köyünde az da olsa tarım işleri ile meşguldur. Boş zamanlarında av sporu ile de uğraş vermektedir. Maçka bölgesinde bazı zamanlarda sürek avcılığı da yapmaktadır. Maçka Avcılar Derneği üyesidir.
Kaynak kişi: İsmet GENÇ
