ALİ RIZA ŞAHİNLER
BAKKAL-KAHVECİ
Ormanüstü(Kusera) köyünde Cafer Şahinler’ in oğlu olarak 1925 dedünyaya geldi. Ali Rıza Şahinler çocukluk yıllarını aynı köyde geçirdi. İlkokul çağı gelende Maçka merkez de bulunan ilkokula başlar. İlkokulu burada bitirdikten sonra babası Cafer Şahinler Maçka merkez de bakkal işletmecisi olduğundan babasının yanında ilk esnaflığa başlar.
Askerlik çağı gelene kadar babasının yanında bakkal işletmeciliği ile uğraş verir. Askerlik görevini tamamlamak için İstanbul Hadımköye Sıhhiye Çavuş’u olarak gider.
Askerlik görevi süresince izin istemesine rağmen komutanları kendisini izine gönderilmesini onaylamazlar. Kendisi bu duruma çok kızar ve Genel Kurmay Başkanlığına bir dilekçe yazarak izin ister. Genel Kurmay Başkanlığı kendisini haklı bularak kendisine üç ay izin verirler. Ancak silsile yolunu izlemediği için komutanları tarafından da 15 gün hapis cezası alır. Daha sonra cezası silinerek komutanları tarafından 1 ay izine gönderilir.
Hemen İstanbul’dan gemiye biner ve tam üç gün sonra Trabzon limanına gelir. Bir hafta köyde ailesinin yanında kalır. Trakya bölgesinde sınır komşumuz olan Yunanistan ile Türkiye sorunlar yaşadığından Yunanistan sınırında yaşanan hareketlik sonucunda bir hafta sonra birliğine tekrar geri çağrılır.Bir süre sonra askerlik 24 aya indirilme kararı onaylanır. Askerliği sona erer ve tekrar Maçka’ya döner.
Maçka’ya dönen Ali Rıza Şahinler bir kamyon satın alarak nakliyecilik yapmaya başlar. Hiç bilmediği bu meslekten kısa zamanda çok borçlanır ve bu borçları ödemek için köyde beslediği inekleri satarak borçlarını ödemek zorunda kalır.
Bu süreci zararla kapatan Ali Rıza Şahinler Ormanüstü köyü Harmancık bölgesinde bir bakkal dükkânı açar.Bu bakkal işletmeciliği ile esnaflık hayatına 1969’a dek devam eder.
1960 yıllarından sonra Türkiye’den yurt dışına işçi göndermeler birhayli fazladır. Ali Rıza Şahinler de bu rüzgâra kapılarak yurt dışına gitmek için müracaat eder.Bir yıl kadar bir süre sonra da Avusturya ya işçi olarak gider.
Ali Rıza Şahinler 1974’e kadar Avusturya da işçi olarak çalışır. Köyde bıraktığı eşi ve 7 çocuğunu zamanzaman ziyarete gelse de aklı hep köydedir. Bu hasrete dayanamayarak kesin dönüş yaparak tekrar Maçka ya gelir. Kesin dönüşten sonra tekrar bir iş yapmak için araştırma içerisinde olur ve İstanbul’a bir çiftlik almak için gider.
Köyde yaşamayı sürdüren eşi kış aylarında ısınma ihtiyacı olan odun yapmak için komşuları ile birlikte ormana giderler. Bir dikkatsizliği sonucunda eşine ağaç vurur.Bu vurma sonucunda eşi felç olma durumu ile karşı karşıya kalır.Trabzon da iki ay hastanede kaldıktan sonra İstanbul Baltaliman Kemik hastanesine nakledilir.Avusturya da kazandığı bütün birikimlerini burada harcayarak eşini felç olmaktan kurtarır.
Eşini kurtarmış ama cebinde de beş parası olmayan Ali Rıza Şahinler tekrar Maçka ya döner. Babası Maçka da işletmiş olduğu bakkal dükkânını yaşlılıktan dolayı artık yürütemez ve oğlu Ali Rıza Şahinler’ e devreder. Bir süre babasından kalan bakkal dükkânı işletmeciliği ile esnaflık hayatına devam eder. Sonraki yıllarda bakkal dükkânını kapatarak kahvehaneye çevirir.”Sevgi Çay Evi”(Bu günün Hıra Ali Kahvehanesi)
Kahvehane kültürü Osmanlıdan günümüze kadar gelen bir mirastır. Osmanlı döneminde gençlerin boş zamanlarını değerlendirmek, sohbet etmek ve nargile içmek için oturdukları bir yerdir.
“Maçka’da ki işsizliğinin neticesinde açılan kahvehane sayıları nüfus oranına göre çok fazladır. 1980 li yıllara kadar Maçka’da ki kahvehane sayısı 35 civarlarında olduğunu biliyorum”.
Ancak zaman zaman değişime uğrayan kahvehane kültürü çay ve kahve içilen bir yer, zaman geçirmek için kâğıt oyunları oynanan bir yer olduğu görülmektedir.Maçka’da bulunan kahvehaneler ise genellikle her köyün kendi insanlarına daha çok hitap eden kahvehaneler olduğu bir uğrak yeridir.
Sabah dükkânını açmak için gelen esnafların sabahçı kahvehaneleri olduğu bilinir. Sabah erken kalkan Maçka esnafı dükkânını açmadan önce mutlaka sabahçı kahvehanelerinde birkaç çay içtikten ve sabah sohbeti yaptıktan sonra dükkânını açmaya giderler.
Ömrünü çileli bir hayat ve mücadele ile geçiren Ali Rıza Şahinler artık çok yorulmuştur. İşletmiş olduğu kahvehaneyi oğlu Sadık Şahinler’e devreder.
1995’de hac vazifesini yerine getirmek için Hacca gider. Hac dönüşünde artık çocuk yaşta başlamış olduğu esnaflık hayatına son noktayı koyar.
Bir Bağ Kur emeklisi olan Ali Rıza Şahinler hayatını kış aylarında Maçka’da dost ve esnaflarla sohbet ederek geçirir. Yaz aylarında ise doğduğu ve büyüdüğü köy olan Ormanüstü(Kusera) da sürdürür. Çileli ve bir o kadar da mücadele ile geçen ömrü, yakalandığı bir hastalık sonucunda 20 Ekim 2013 de biter ve bu dünydan sonsuza dek ayrılır.
“Bu söyleşiyi yaptığım oğlu ve aynı zamanda benimde arkadaşım olan sevgili Sadık Şahinler yaşamış olduğu bir trafik kazası sonucu aramızdan ayrılmıştır.”
Kaynak kişi:(Oğlu)Sadık ŞAHİNLER
