Osman Konak


HASAN CENGİZ BALCI

BAKKAL-KAHVECİ


HASAN CENGİZ BALCI

BAKKAL-KAHVECİ

Hepimiz her konuda bir fikir yürüttüğümüzde, konuşurken,anlatırken hep geçmişten ve eski günlerden veya yaşanan güzel anılardan bahsederek örnekler veririz.

Nerede o eski bayramlar?

Nerede o eski dürüst insanlar?

Nerede o eski esnaflar? 

Nerede sözü senet olan değerli eski esnaflar? Diyoruz... 

Bunlara daha çok örnekler verilebiliriz…

 

Yaşam şartlarının zor koşulları altında hayatlarını sürdürmeyi kendilerine amaç edinen vefakâr ve cefakâr Maçkalı esnaflar…Dürüst yaşamlarıyla, dürüst kişilikleriyle hep geleceğe örnek olan, gün gelip hiç para kazanamayan ama hiçbir zaman hayata küsmeyen… 

Neşeli ve mutlu bir yaşam süren, bir o kadar da çalışkan olduğu bilinen değerli akrabamız,amcamız,dayımız,komşumuz… Ve gelecek nesillerin onur duyacağı Maçka’nın çok değerli eski esnafları…

 

Küçük bir ilçe içerisinde yaşayarak sürdürdükleri esnaflık yaşamlarında halka hizmeti her zaman ön planda tutarak ömürlerini tamamlayan esnaflar...Maçka’mızın bu değerli ve şahsiyetli eski esnafları içinde yer alan bir isim Hasan Cengiz Balcı...

 

Maçka’nın Sındıran köyünde 1909 yılında doğdu. Çocukluk yıllarını köyde geçirdi. O zamanın yaşam şartlarının çok zor koşulları ile her zaman mücadele etti. 

Bölgede iş olanakları yok denecek seviyede olduğundan herkes para kazanmak ve bir meslek öğrenmek için gurbet ellerinin yolunu tutardı. Bu gurbet yolu genellikle İstanbul olurdu. 

Gurbete çıkacak olan insanlar yanına aldıkları birkaç parça eşyası ile birlikte, haftada bir gün Trabzon Limanından kalkan ordu vapuruna binerek üç günde İstanbul’a varırlardı.Hasan Cengiz Balcı da yaşamak, bir meslek öğrenmek ve para kazanmak için gurbet ellere gitti. Uzun yıllar gurbette (İstanbul) yaşadı. Bir süre İstanbul’un çeşitli semtlerinde farklı mesleklerde hayatını sürdürdü. Bir tanıdık vasıtasıyla İstanbul Emniyetin bünyesinde bir zamanbekçilik görevi de yaptı.  Daha sonra bekçilik görevinden ayrılarak 1940 yıllarının başında para kazanmak uğruna çıktığı gurbeti sonlandırarak doğduğu topraklaraMaçka’ya geridöndü.

 

Maçka’ya kendi memleketine döndü ancak ne bir mesleği nede hazır yiyebileceği bir parası vardı... Küçük bir ilçede yapılabilecek en güzel meslek ya kahvecilik ya da bir bakkal dükkânı açmaktı. Ve kendiside öyle yaptı…1940 yılında Maçka merkezde bir kahvehane açtı.

 

 

Maçka da o yıllarda insanların konaklayacağı bir otel bulmak zordu. Doğudaki illerden gelerek Trabzon şehrine inecek ve ticaret yapacaklar,yol kenarlarında bulunan hanlarda konaklayabiliyordu.  Sabah gün doğarken hedeflerine ulaşmak için tekrar yollarına devam ediyorlardı. Köylerden ve dışarıdan gelen insanların gece kalabilecekleri bir yer olmadığından Maçka içerisindeki kahvehaneler akşamları otel olarak da hizmet veriyordu.

Maçka merkez içerisinde Hasan Cengiz Balcı bir yer kiralayarak burasını kahvehane yaptı. Akşamları otel görevi yapıyor, gündüzlerikahvehanenin ön kısmında meyvesergisi de açarak meyve satışı da yapıyordu. İlçe merkezinde uzun yıllar hem manavlık hem de otel görevi gören kahvehane işletmeciliği yaptı. Sonraki yıllarda bu çalışma kendisinde romatizma rahatsızlığınaneden oluştu. Ayakta fazla kalamıyordu, onun için sağlığı daha önemliydi. Bunu düşünerekbir süre sonra kahvehane işletmeciliğini bıraktı.

 

1960 yılların da Maçka sinema salonu karşısında küçük bir bakkal dükkânı açtı. Bu bakkal dükkânında hem bakkallık, hem de meyve sebze satışlarına devam etti.Hafta sonlarındabu çalışmalarına ilave olarak  (Pazar günü) birçok Maçka esnafı ile birlikte yeni adı Çağlayan (Ayvasıl)pazarına gidiyordu.

 

O dönemin insanları ve esnafları zor şartlar altında yaşadıkları gibi zor şartlar altında ticaret yapıyorlardı. Bu yapılan esnaflığın en güzeli yanları ise insanların bir birlerine olan saygısı ve esnafların dürüst, aynı zamanda güvenilir olmasıydı.

Hasan Cengiz Balcı uzun yıllar sinema salonu karşısındaki iş yerinde bakkal esnafı olarak Maçka halkına hizmet etti. 

Hem yaşlılık hem de rahatsızlığı nedeniyle 1978 yılında iş hayatını sonlandırdı.İş hayatını bıraktıktan sonra 11Şubat 1985’de Hakkın rahmetine kavuştu.

Kaynak kişi:(Oğlu) Zafer BALCI