DERYALAR
Birbirini seven iki genç Feride ile Yusuf kendi aralarında nişanlanırlar. Ancak aileleri bir türlü evlenmelerine razı gelmez.
Yusuf sevdiğiyle bir ömür boyu olmak için plan yapar. Arda Nehri’ni sevdiğiyle geçerek izlerini kaybettirip yeni bir hayat kurmayı düşler. Yusuf yaptığı planı Feride’ye anlatır.
İki genç kararlaştırdıkları gibi bir gece kaçarlar. Kayıkla Arda Nehri’nden geçmek için dayılarının köyü Kırcali'ye giderler. Geceyi köyde geçirirler. Aynı yatakta yatarlar. Ama babasının rızası ve nikahı olmadığından, birbirlerine dokunmazlar. Yusuf, belindeki kamayı ve boynundaki cevşeni çıkarır yatağın ortasına koyar. Bak Feride:
“Ben senden yana dönersem, Kur’an çarpsın, kılıç kessin. Sen benden yana dönersen kılıç kessin, Kur’an çarpsın” diyerek,yemin edip uyurlar..
Sabahleyin saat sekiz suları erkenden, Arda Nehri’ne inerler. Arda boyunda bağlı bulunan balıkçı kayığı bulurlar. Onunla karşıya geçmek isterler. Akşamdan yağan yağmur, Arda Nehri’nin sularını yükseltip, suları dalgalar haline getirmiştir. Feride, Yusuf’un kolundan tutarak:
”Dalgalar çok yüksek bu kayık bizi karşıya geçirmez. Ne olursun dönelim geri,” der.
“Geri dönersek vururlar bizi. Merak etme ben bu suları çok iyi bilirim.”
Kayığa binerler. Azgın dalgalarla boğuşarak karşıya geçmeye çalışırlar. Güçlü bir dalga, kayığı ikiye böler. Feride bir çığlık atar. Yusuf Feride’nin elini tutarken diğer eliyle, aba olan ve su içinde kalınca ağırlaşan poturunu çıkarır. Büyük güçlükle azgın dalgalarla boğuşarak, Feride’yi Arda kenarına getirmeyi başarır. Ağaç dallarına tutunmasını ister. O arada güçlü bir dalga gelir. Yusuf’u alıp deryanın içine atar ve Yusuf gözden kaybolur. Feride arkasından bağırır. “Yusufummmm!... Demedim mi sana kayığımız batacak”…
Onun o sesine köylüler gelir. Feride iki elinin arasına aldığı başını sallayarak bu ağıtı söyler. Feride bir daha evlenmez. Genç kızların , aşıkların, sevgilerin, kavuşamayanların dert ablası olur. Bu ağıt zamanla “Deryalar” olarak bilinen meşhur Rumeli Türküsü olur.
Dilden dile dolaşan türkülerin her biri beyinlerde farklı izler bırakır. Hele de birbirini seven ve kavuşmayan aşıkların dillere dolanan dramla biten aşkları, sazın tellerinde tekrar hayat bulur.
Deryalar türküsünün sözleri;
Deryalar
Kırcaliyle Arda Arası
Saat Sekiz Sırası
Ardalılar Ağlıyor
Yoktur Çaresi
Aman Bre Deryalar Kanlıca Deryalar
Biz Nişanlıyız
İkimiz de Bir Boydayız
Biz Delikanlıyız
Çıkar Aba Poturunu
Dalgalar Artacak
Demedim Mi Ben Sana Yusufum
Kayığımız Batacak
Kırcaliyle Arda Boylarında
Kimler Gidecek
Civanda Yusufumun Garip Annesine
Kimler Haber Verecek
