Edgar Allan Poe ( 1809 - 1849)
Edgar Allan Poe ABD’li kısa öykü yazarı editör ve edebiyat eleştirmeni Amerikan Gotik edebiyatının öncülerinden biridir. ABD’nin ilk kısa hikaye yazarlarından olan Poe, modern anlamda korku, gerilim ve polisiye türlerinin de öncüsüdür. |
POE, Edgar Allan (1809-1849).ABD'li şair ve öykü yazarı Edgar Allan Poe, çoğu doğaüstü olayları konu alan öyküleriyle korku edebiyatı ve polisiye roman türünün gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Mutsuz bir yaşam süren ve 40 yaşında ölen Poe, anne ve babasını küçük yaşta yitirmişti. Varlıklı ve iyi yürekli bir kadın onu evlat edindiyse de, üvey babası ile geçinemedi. Bir yıl üniversiteye devam ettikten sonra kaçıp orduya katıldı. Daha sonra West Point'teki ABD Askeri Akademisi'ne girdi. Ne var ki, kumar ve içkiye düşkünlüğü yüzünden üç ay geçmeden okuldan atıldı. Poe daha sonra yazarlığa heveslendi. Başlangıçta hiçbir başarı sağlayamadı. Bazı şiirleriyle öyküleri yayımlandıysa da, yoksul bir yaşam sürmekten kurtulamadı. Ne ailesi ne de dostu vardı; aşk ilişkileri de düş kırıklığıyla sonuçlanıyordu. Bu yüzden ele aldığı konular gittikçe daha karamsar ve korkulu bir niteliğe büründü. Çeşitli dergilerde yayın yönetmenliği yaptı, ama kurtulamadığı kötü alışkanlıklarından ötürü hiçbir yerde tutunamadı. 1836'da evlenen Poe, kısa bir dönem mutluluğu tattıysa da, beş yıl sonra hastalanan karısı 1847'de öldü. Poe, kötülük, suç, korku, felaket, uğursuzluk, ölüm ve ölümden sonraki yaşam gibi, başka şiir ve öykülerde ele alınan konulardan değişik konuları işlediği yapıtlarıyla okuyucuların düş gücünü kamçıladığı için, yaşamının son yıllarında üne kavuşmuştu. Polisiye ve bilimkurgu romanların öncüsü sayılan yazarın bazı öyküleri ülkemizdeMorgue Sokağı Cinayeti (The Murders in the Rue Morgue; 1841) adıyla derlendi. Kitaba adını veren öykü dünyada ilk dedektif öyküsüdür. Poe'nun ünlü öykülerinden "Kuyu ve Sarkaç" ile "Geveze Yürek" de aynı kitapta yer almaktadır. Yazarın sevilen şiirlerinden The Raven "Kuzgun" doğaüstü olaylara yer verir, "Annabel Lee" ise müzikli ritmiyle duygu yüklü bir aşk şiiridir. Edgar Allan Poe Başlıca Eserleri
Sabri Esat Siyavuşgil, ( 1907 – 1968)
Türk Şair, yazar. Psikolog, çevirmen ansiklopedist Yedi Meşaleciler Topluluğunun kurucularındandır. Psikoloji alanında akademik kariyer yaptı ve 1942 de profesör olarak ömrünün sonuna kadar öğretim üyeliğini sürdürdü.
Haziran 1907'de İstanbul'da doğdu. 1968'te İstanbul'da yaşamını yitirdi. İstanbul Darülfünun'u (İstanbul Üniversitesi) Hukuk Fakültesi'nde başladığı eğitimini Fransa'da Dijon ve Lyon üniversitelerinde felsefe bölümünde tamamladı. 1932'de Türkiye'ye dönüşünde Gazi Terbiye Enstitüsü'nde felsefe dersleri verdi. İstanbul Üniversitesi EdebiyatFakültesi'nde 1933'te Genel Psikoloji-Pedagoji doçenti, 1942'de profesör oldu. Öğretim üyeliği görevini yaşamının sonuna dek sürdürdü. İlk şiirleri 1927'de "Güneş" ve "Hayat" dergilerinde yayınlandı. 1928'de altı şair arkadaşıyla birlikte "Yedi Meşaleciler" topluluğunu kurdu ve "Meşale" adlı dergiyi çıkardı. Bu dergi kapandıktan sonra şiirleri "Muhit" ve "Varlık" dergilerinde yayınlandı. Dışavurumcu bir ressam tutumuyla yeni ve canlı şiirler yazdı. Ulus, Yeni Sabah, Haber gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı. Fransız şairlerin şiirlerini Türkçe'ye çevirdi. Edmond Rostand'ın ünlü oyunu "Cyrano de Bergerac"ın Türkçe çevirisiyle büyük ün yaptı. Psikoloji, eğitim, folklor ve edebiyatla ilgili yazıları birçok dergi ve gazetede yer aldı. Ayrıca Sait Faik Abasıyanık'tan öyküleri Fransızca'ya çevirdi. Bu öyküler "Un Point Sur la Carte" (Haritada Bir Nokta) adıyla Hollanda'da yayınlandı. Sabri Esat Siyavuşgil'in Eserleri Şiir:
Araştırma-İnceleme:
Çevirileri
|